Định cư EB-5 và những điều mà bạn cần phải biết

Chương trình định cư EB-5 là một trong những con đường phổ biến giúp nhà đầu tư nước ngoài có thể trở thành thường trú nhân tại Mỹ. Tuy nhiên, với những thay đổi của Chính phủ Mỹ hiện tại liệu EB-5 có còn là lựa chọn tốt cho các nhà đầu tư? Hãy cùng Harvey Law Group tìm hiểu câu trả lời trong bài viết sau!

1. Vì sao EB-5 được nhiều nhà đầu tư quan tâm?

Trong báo cáo quý II năm 2024 của USCIS, số lượng đơn I-526E (chiếm 66,5% tổng số đơn được nộp từ ngày 1/10/2023) đạt 1.810 mẫu, đơn I-526E đạt 69 mẫu  (chiếm 56% tổng số đơn được nộp từ ngày 1/10/2023). Những con số này là minh chứng cho thấy, dù tồn tại nhiều thách thức nhưng chương trình đầu tư EB-5 vẫn được nhiều nhà đầu tư lựa chọn.

Vậy, điều gì thu hút các nhà đầu tư đến vậy?

Đầu tiên, phải kể đến là các điều kiện của chương trình. Nếu như các chương trình định cư khác đòi hỏi nhà đầu tư phải đáp ứng yêu cầu về bằng cấp, trình độ học vấn, khả năng tiếng Anh hay kỹ năng hay kinh nghiệm quản lý kinh doanh thì với EB-5, nhà đầu tư chỉ cần đảm bảo số tiền đầu tư theo quy định thì sẽ có cơ hội nhận được thẻ xanh thẻ xanh Mỹ.

Thứ hai, so với các chương trình khác, thời gian xử lý hồ sơ EB-5 khá nhanh và sau 5 năm, nhà đầu tư có thể nộp đơn xin quốc tịch Mỹ. Ngoài ra, con cái của nhà đầu tư cũng được hưởng những lợi ích từ hệ thống giáo dục tại Mỹ và có thể dễ dàng vào các trường đại học với chi phí thấp hơn so với sinh viên quốc tế. 

Thứ ba, không giống như chương trình visa lao động H-1B hoặc chương trình định cư dựa trên việc làm (EB-2, EB-3), chương trình EB-5 không yêu cầu nhà đầu tư phải có một công việc cụ thể hoặc phụ thuộc vào một nhà tuyển dụng tại Mỹ. Nhà đầu tư có thể lựa chọn tham gia vào các dự án thông qua các trung tâm vùng, giúp giảm bớt gánh nặng quản lý trực tiếp doanh nghiệp..

Cuối cùng, nhà đầu tư có thể tham gia vào các dự án EB-5 mà không nhất thiết phải quản lý trực tiếp doanh nghiệp. Nhà đầu tư có thể đóng vai trò nhà đầu tư thụ động thông qua các trung tâm vùng (Regional Centers) để giúp tiết kiệm thời gian và công sức trong việc điều hành kinh doanh hàng ngày.

Sau những lý do trên thì hơn hết, các nhà đầu tư đều có mong muốn sở hữu tấm thẻ xanh Mỹ vĩnh viễn. 

Thẻ xanh Mỹ là giấy chứng nhận quyền cư trú dài hạn của người nước ngoài tại Mỹ, cho phép họ trở thành thường trú nhân hợp pháp. Chủ thẻ xanh được hưởng các quyền lợi tương đương với công dân Mỹ, ngoại trừ quyền bầu cử.

Người sở hữu thẻ xanh có quyền tự do ra vào Mỹ và di chuyển, sinh sống tại bất kỳ bang nào. Con cái được miễn học phí đến hết trung học phổ thông, có cơ hội nộp hồ sơ vào các trường đại học hàng đầu, và nhận được nhiều hỗ trợ. Mức học phí thường dành cho thường trú nhân cũng thấp hơn đáng kể so với du học sinh.

Thường trú nhân có quyền tự do làm việc cho các doanh nghiệp, không bị giới hạn về thời gian hay cần người bảo lãnh. Họ cũng có thể xin giấy phép để mở công ty tại Mỹ. Ngoài ra, có thể bảo lãnh vợ/chồng và con cái dưới 21 tuổi sang Mỹ. Sau 5 năm, họ có thể xin nhập quốc tịch Mỹ hoặc tiếp tục duy trì tư cách thường trú nhân vĩnh viễn.

2. Điều kiện của chương trình đầu tư định cư EB-5

2.1 Điều kiện cho nhà đầu tư

Nhà đầu tư cần phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Từ 18 tuổi trở lên, có lý lịch tư pháp trong sạch và không sinh sống tại Mỹ.
• Chứng minh nguồn gốc hợp pháp của số tiền đầu tư.
• Dự án đầu tư EB-5 cần tạo ra ít nhất 10 việc làm cho người lao động Mỹ. Số lượng việc làm được tạo ra sẽ được tính theo hai hình thức, cụ thể như sau:
  • Đầu tư trực tiếp: Tạo 10 công việc toàn thời gian cho lao động Mỹ.
  • Đầu tư gián tiếp: Số lượng việc làm sẽ được tính theo cách của Trung tâm vùng

2.2 Số tiền đầu tư

Từ khi Đạo luật Cải cách Liêm chính EB-5 (RIA) được ban hành vào năm 2022, mức đầu tư cho chương trình định cư EB-5 được quy định như sau:

• Đầu tư trong vùng TEA: mức đầu tư tối thiểu cần thiết là 800.000 USD.
• Đầu tư ngoài vùng TEA: mức đầu tư tối thiểu tiêu chuẩn là 1.050.000 USD.

Vùng TEA (Targeted Employment Area) là khu vực được Chính phủ Hoa Kỳ chỉ định là vùng nông thôn cần phát triển kinh tế hoặc khu vực có tỷ lệ thất nghiệp cao hơn 150% so với mức trung bình toàn quốc.

Ngoài khoản tiền đầu tư, đương đơn còn phải bỏ ra các khoản phí liên quan như phí Chính phủ, phí luật sư và phí tư vấn. Đây là các chi phí không hoàn lại, dùng để chi trả cho việc xử lý hồ sơ, thuê luật sư đánh giá và tư vấn về hồ sơ định cư. Chi phí này có thể thay đổi tùy theo từng trường hợp, ví dụ như thuê luật sư uy tín để đảm bảo an toàn hồ sơ sẽ có chi phí cao hơn, nhưng giúp giảm thiểu rủi ro. Tổng cộng các chi phí này thường vào khoảng 3 tỷ đồng.

Như vậy, tổng chi phí mà nhà đầu tư cần chuẩn bị khoảng 22 tỷ đồng. Tuy nhiên, khoản đầu tư 800.000 USD sẽ được hoàn lại sau khi hồ sơ xin thẻ xanh vĩnh viễn hoàn tất (khoảng 5 năm). Vì thế, chi phí thực sự để nhận thẻ xanh chỉ khoảng 3 tỷ đồng.

3. Quy trình thụ lý hồ sơ định cư Mỹ chương trình EB-5

Quy trình thụ lý hồ sơ định cư Mỹ chương trình EB-5 trải qua 2 giai đoạn:

Giai đoạn I-526 (Trước khi sang Mỹ)

• Bước 1: Nhà đầu tư chuẩn bị các giấy tờ cần thiết và nộp hồ sơ I-526 
• Bước 2: Thực hiện khoản đầu tư và nộp  hồ sơ I-526 (từ 31 – 35 tháng)
• Bước 3: Nhà đầu tư phỏng vấn và nhận visa (nếu đậu) (từ 6 – 12 tháng)
• Bước 4: Nhà đầu tư sang Mỹ và nhận thẻ xanh có điều kiện 2 năm 

Giai đoạn I-829

Sau khi nhận được thẻ xanh có điều kiện và định cư Mỹ, nhà đầu tư cần đảm bảo duy trì các điều kiện (trong 2 năm đầu tiên định cư):

• Trước khi hết thời hạn 2 năm của Thẻ Xanh có Điều kiện, nhà đầu tư phải nộp đơn I-829 để xin xóa bỏ các điều kiện về tình trạng thường trú. 
• Để được xóa bỏ các điều kiện, nhà đầu tư sẽ phải chứng minh được khoản đầu tư EB-5 của mình tạo ra 10 công việc toàn thời gian trong dự án EB-5.
• Thời gian cư trú ở Mỹ

Như vậy, tổng thời gian từ khi chuẩn bị nộp hồ sơ I-526 đến lúc nhận visa EB-5 để sang Mỹ thường kéo dài khoảng 3,5 năm. Tuy nhiên, thời gian chờ đợi cụ thể của nhà đầu tư còn phụ thuộc vào việc số lượng visa phân bổ cho quốc gia đó đã hết hay còn tại thời điểm hồ sơ I-526 được chấp thuận.

Mỗi năm tài chính, Chính phủ Mỹ phân bổ khoảng 10.000 visa cho chương trình EB-5. Mỗi quốc gia sẽ không được cấp quá 7,1% tổng số visa, tương đương khoảng 700 visa mỗi năm. Nếu hạn ngạch visa đã hết khi hồ sơ I-526 được duyệt, nhà đầu tư sẽ phải chờ thêm một vài năm nữa theo thứ tự hồ sơ nộp.

4. Cập nhật những về chương trình EB-5 mới nhất 2024

4.1 Tình hình phê duyệt visa

Theo báo cáo từ USCIS, tính đến tháng 3/2024, đã có 13.411 đơn đăng ký EB-5 không thuộc diện bảo lưu được phê duyệt nhưng vẫn đang chờ cấp visa. Đáng chú ý, 99,7% trong số này thuộc về các nhà đầu tư Trung Quốc, Ấn Độ chỉ có 32 đơn. Điều này phản ánh mức độ cạnh tranh gay gắt, đặc biệt đối với các nhà đầu tư Trung Quốc.

Tính đến tháng 6/2024, đã có 2.722 nhà đầu tư EB-5 qua các trung tâm vùng và 123 nhà đầu tư trực tiếp nộp hồ sơ. Trong năm tài chính này, 356 hồ sơ của các nhà đầu tư trung tâm vùng đã được xử lý, cho thấy sức hút mạnh mẽ của loại hình đầu tư này. Tuy nhiên, chỉ có 10 đơn của nhà đầu tư trực tiếp được phê duyệt trong quý hai, từ ngày 1 tháng 10 năm 2023 đến nay, phản ánh những khó khăn trong quá trình xét duyệt các khoản đầu tư này.

4.2 Visa EB-5 ngày càng được kiểm duyệt khắt khe hơn

Theo quy định tài chính trước đây của chương trình EB-5, mức đầu tư tiêu chuẩn là 1 triệu USD hoặc 500,000 USD vào vùng TEA. Ngoài ra, các nhà đầu tư có thể tính cả việc làm trực tiếp và gián tiếp được tạo ra từ khoản đầu tư của họ để đáp ứng yêu cầu của chương trình.

Do đó, 98% thị thực EB-5 được Mỹ phê duyệt là từ các dự án đầu tư vào vùng TEA, khiến ít nhà đầu tư lựa chọn mức 1 triệu USD hoặc tạo ra doanh nghiệp trực tiếp tạo việc làm. Điều này đã dẫn đến nhiều chỉ trích, cho rằng chương trình EB-5 không còn giúp các khu vực khó khăn, mà chỉ cho phép người nước ngoài giàu có mua thẻ xanh Mỹ.

Nhiều người cũng cho rằng đầu tư EB-5 không thực sự đến những khu vực gặp khó khăn, khi một số bang đã mở rộng ranh giới vùng TEA để thu hút nhà đầu tư vào các khu vực giàu có như Manhattan và Hollywood. Ngoài ra, cũng có ý kiến cho rằng chính phủ liên bang chưa quản lý tốt, khiến nhiều nhà đầu tư nước ngoài bị lừa đầu tư vào các dự án không đạt tiêu chuẩn.

Một số vấn đề khác cũng được các nhà điều tra chính phủ nêu ra, như khó khăn trong việc xác minh nguồn gốc hợp pháp của quỹ đầu tư và các hành vi gian lận, lừa gạt nhà đầu tư. Báo cáo từ Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ (GAO) đã chỉ ra nhiều rủi ro trong chương trình EB-5.

Ngoài ra, nhiều nhà phân tích và công dân Mỹ lo ngại rằng sự dễ dãi với chương trình EB-5 có thể biến visa thành món hàng trao đổi, ảnh hưởng đến uy tín của chương trình và của nước Mỹ, dẫn đến việc các quy định ngày càng được thắt chặt.

Việc các cá nhân giàu có có thể “chen hàng” trong quá trình xin visa cũng làm gia tăng sự phụ thuộc của quỹ liên bang vào các khoản đầu tư EB-5, ảnh hưởng đến kinh tế Mỹ. Vì vậy, quy định siết chặt tài chính và chứng minh nguồn tiền hợp pháp đã được ban hành để giảm tranh cãi, khiến chương trình khó khăn hơn cho nhà đầu tư. Từ ngày 15/03/2022, luật cải cách EB-5 đã tăng mức đầu tư tối thiểu.

Mức đầu tư cho các dự án ngoài vùng TEA đã tăng từ 1 triệu USD lên 1,050,000 USD để bù lạm phát, và với các dự án trong vùng TEA, mức đầu tư tăng từ 500,000 USD lên 800,000 USD. Định nghĩa về vùng TEA cũng được điều chỉnh, khiến nhiều dự án không còn đủ điều kiện hưởng lợi từ mức đầu tư thấp. Thời gian xử lý hồ sơ kéo dài hơn, làm chậm quá trình hoàn tất dự án và di chuyển đến Mỹ của các nhà đầu tư.

Câu hỏi thường gặp

1. Làm sao để đánh giá được dự án EB-5 uy tín?

Khi lựa chọn dự án EB-5 để đầu tư, nhà đầu tư cần đảm bảo dự án đáp ứng hai yếu tố quan trọng:

Đảm bảo thẻ xanh định cư Mỹ:

Dự án phải tuân theo các tiêu chí của vùng khuyến khích đầu tư (TEA).

• Xem xét số lượng việc làm dự kiến được tạo ra, cách tính theo mô hình kinh tế và khả năng đáp ứng yêu cầu chương trình.
• Kinh nghiệm quản lý, giám sát việc sử dụng vốn EB-5 của trung tâm vùng trong các dự án trước đó.
• Lịch sử thành công của các dự án EB-5 mà chủ đầu tư và trung tâm vùng đã thực hiện.

Đảm bảo hoàn vốn đầu tư:

• Lĩnh vực hoạt động của dự án có tiềm năng và tính khả thi cao hay không.
• Dự án đã huy động đủ vốn cần thiết và không phụ thuộc quá nhiều vào nguồn vốn EB-5.
• Uy tín của chủ đầu tư được khẳng định qua nhiều năm hoạt động.
• Cấu trúc vốn và kế hoạch hoàn vốn cho nhà đầu tư có tính khả thi. Đồng thời, xem xét dự án có tài sản đảm bảo cho khoản đầu tư EB-5 hay không.
• Điều khoản hoàn trả vốn cho nhà đầu tư nếu hồ sơ I-526E bị từ chối do lỗi của dự án.

2. Nhà đầu tư nên chọn trung tâm vùng như thế nào?

Trung tâm phải có kinh nghiệm lâu năm và uy tín vững chắc. Số lượng dự án được Sở Di trú Mỹ chấp thuận và cấp thẻ xanh cho nhà đầu tư. Tổng số vốn đã huy động và hoàn trả cho nhà đầu tư EB-5. Chất lượng của các dự án đã thực hiện trước đây.

3. Con cái từ 19 – 20 tuổi có được đi kèm không?

Chương trình EB-5 giới hạn con đi kèm dưới 21 tuổi và chưa kết hôn. Tuy nhiên, thời gian xử lý hồ sơ trước khi sang Mỹ có thể kéo dài 3,5 năm, nếu không cần chờ visa. Nhiều nhà đầu tư có con từ 19-20 tuổi lo ngại không kịp nộp hồ sơ. Thực tế, nếu visa thuận lợi, vẫn có thể nộp hồ sơ cho cả gia đình ngay khi con 20 tuổi.

Với những thay đổi và tỷ lệ cạnh tranh gay gắt, chương trình định cư EB-5 dường như đã không còn là cơ hội tốt nhất cho các nhà đầu tư Việt Nam. Thay vào đó, Harvey Law Group xin giới thiệu đến các khách hàng chương trình đầu tư định cư Mỹ EB-2 NIW – đây là một con đường nhanh chóng và an toàn hơn để hiện thực hóa ước mơ định cư Mỹ. Nếu nhà đầu tư cần tư vấn chi tiết hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay!

Selina Pham

Là luật sư của HLG có trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh, Selina phụ trách phân tích vụ việc, thẩm định và tất cả các vấn đề pháp lý liên quan đến hồ sơ của khách hàng.