Khởi nguồn của thần thoại Hy Lạp
Thần thoại Hy Lạp là những truyền thuyết và tín ngưỡng tôn giáo của những người dân nguyên thủy tại Hy Lạp. Ngày nay, các truyền thuyết về thần thoại chủ yếu được biết đến qua sự ghi chép và triển khai của các nhà văn và nhà thơ cổ đại.
Đại đa số câu chuyện thần thoại Hy Lạp được ghi lại và truyền bá rộng rãi nhờ vào 2 bản thơ sử thi nổi tiếng “Illiad” và “Odyssey” của nhà thơ Homer từ thế kỉ thứ 8 TCN. Những tác phẩm này không chỉ mô tả các thần, nữ thần và anh hùng, mà còn cung cấp một cái nhìn sâu sắc về cuộc sống, văn hóa, và triết lý của người Hy Lạp cổ đại.
Ngoài ra, tác phẩm “Theogony” của Hesiod cũng là một nguồn quan trọng, ghi lại sự ra đời của thế giới và các thần theo quan điểm của người Hy Lạp cổ đại. Trong “Theogony”, Hesiod miêu tả sự trỗi dậy và kiểm soát của các vị thần Olympus dưới sự lãnh đạo của Zeus, cũng như nhiều câu chuyện khác liên quan đến hành vi và cuộc sống của các thần.
Truyền thuyết thần thoại Hy Lạp kinh điển
Truyền thuyết về Chaos và các nguyên tố đầu tiên
Chaos được xem là một đấng toàn năng trong thần thoại Hy Lạp. Chaos được mô tả như một khoảng không vô tận, trống rỗng, mơ hồ và phiêu bạt trong không gian bao la. Về mặt khoa học, có thể xem Chaos như một khoảng không hư vô không có gì và đồng thời cũng là nơi xuất phát của các hành tinh và vũ trụ vô tận.
Thần Chaos thấy thế giới quá u tối nên quyết định mang lại sự sống cho vạn vật, khởi nguồn ánh sáng cho vũ trụ. Từ Chaos, thần Đất Mẹ Gaia ra đời, nữ thần mang lại sự sống cho muôn loài trên cơ thể của mình. Cả vùng đất rộng lớn đều nằm dưới quyền cai trị của thần Gaia.
Gaia hay Terra trong thần thoại La Mã, là nữ thần đại diện cho Đất Mẹ và là một trong những vị thần khởi thủy trong thần thoại Hy Lạp, tổ tiên của các vị thần Olympus. Bà được sinh ra từ hỗn mang Chaos cùng với các vị thần khác.
Nếu Gaia cai trị trên bề mặt Trái đất, thì dưới lòng đất sâu thẳm có thần Địa Ngục Tartaros. Khoảng cách từ mặt đất xuống địa ngục không kém gì khoảng cách từ mặt đất đến thiên giới, khiến thế giới của Tartaros trở nên âm u và khủng khiếp.
Sau khi sinh ra thần Đất, Chaos tiếp tục sinh ra thần Tình Ái Eros, mang đến tình yêu và sinh khí mới cho Trái đất. Sau đó, Chaos lại sinh ra thần Vĩnh Hằng Erebos và nữ thần Bóng Đêm Nyx.
Nữ thần Nyx và thần Erebos kết hợp sinh ra thần không khí và ánh sáng Aether, tạo nên bầu trời xanh bao la. Cùng với Aether, Nyx cũng sinh ra nữ thần ban ngày Hemera, mang ánh sáng chiếu rọi khắp Trái đất, làm cho muôn loài sinh sôi và phát triển. Từ đó, thế giới có ngày và đêm.
Nữ thần Gaia tiếp tục sinh ra thần Bầu Trời Uranus, thần bảo vệ và chăm sóc cho sự sống muôn loài trên Trái đất. Sau khi có đất và trời, Gaia sinh thêm thần Biển cả Pontos, người mang nước về tưới mát Trái đất, tạo ra những con sóng vỗ rì rầm như lời ru của Đất Mẹ.
Gaia và Uranus cùng nhau sinh ra những đứa con khổng lồ, bao gồm 12 vị thần Titan: sáu nam thần (Oceanus, Coeus, Crius, Iapetus, Hyperion, Cronus) và sáu nữ thần Titanide (Theia, Themis, Tethys, Phoebe, Mnemosyne, Rhea).
Tiếp đó là ba tên khổng lồ một mắt Cyclops, được biết đến là những thợ rèn tài ba, chế tạo vũ khí cho các vị thần. Các Cyclops bao gồm: Brontes (sét), Steropes (sấm), và Arges (chớp). Cuối cùng là ba tên quái vật khổng lồ Hecatonchire với 100 cánh tay và 50 cái đầu: Cottus, Briareus, Gyges.
Truyền thuyết các Titan và cuộc chiến Titanomachy
Cuộc chiến Titanomachy trong thần thoại Hy Lạp là một cuộc chiến vĩ đại giữa các Titan, do Cronus dẫn đầu và các vị thần Olympus, do Zeus dẫn đầu. Thế giới bắt đầu từ trạng thái hỗn mang (Chaos), từ đó Gaia (Trái Đất) xuất hiện và tạo ra Uranus (Bầu Trời).
Họ sinh ra các Titan, các Cyclops và Hecatoncheires (Những người khổng lồ trăm tay). Khi Uranus giam giữ các con của mình trong lòng đất, Gaia cùng con trai Cronus lên kế hoạch lật đổ ông.
Cronus dùng lưỡi hái cắt xén và đánh bại cha mình, trở thành vua của các Titan. Tuy nhiên, lo sợ lời tiên tri rằng con trai của mình sẽ lật đổ ông, Cronus nuốt chửng tất cả các con khi chúng sinh ra.
Rhea – Vợ của Cronus, lừa ông bằng cách đưa cho ông một hòn đá quấn trong tã thay cho đứa con trai út Zeus. Khi trưởng thành, Zeus trở về và giải cứu các anh chị em mình bằng cách khiến Cronus nôn ra họ.
Liên minh với các Cyclops và Hecatoncheires, Zeus và các anh chị em của mình bắt đầu cuộc chiến với các Titan, kéo dài suốt mười năm. Cuối cùng, với sự giúp đỡ của các Cyclops và Hecatoncheires, Zeus đã đánh bại các Titan. Sau chiến thắng, Zeus đày các Titan xuống Tartarus và trở thành vua của các vị thần, bắt đầu sự cai trị của các vị thần Olympus.
Chiến công của Hercules
Heracles là con trai của thần Zeus và Alcmene – Một người phụ nữ trần gian, vợ của tướng quân Amphytrion của thành Thebes. Chàng sinh ra với nhiệm vụ đầy gian khổ và nguy hiểm là bảo vệ đỉnh Olympus khỏi sự xâm lăng của Gigantos.
Zeus đã bí mật cho Heracles uống sữa của Hera, vợ của thần và từ đó, chàng có được sức mạnh phi thường. Tuy nhiên, nữ thần Hera luôn tìm cách hãm hại Heracles từ khi chàng chào đời và đã ám một cơn điên khiến chàng giết chính vợ con mình.
Để chuộc lỗi, Heracles đến Nhà tiên tri của Delphi để cầu nguyện với thần Apollo và nhận được chỉ dẫn. Heracles phải phụng sự vua Eurystheus của Mycenae trong mười năm, trong khoảng thời gian này, chàng thực hiện nhiều thử thách cam go, được gọi là kỳ công.
12 chiến công của Hercules bao gồm:
- Giết sư tử ở Nemea: Nhiệm vụ đầu tiên mà Eurystheus giao cho Hercules là tiêu diệt con sư tử Nemea, một sinh vật khủng khiếp với móng vuốt bằng đồng và lớp da gần như không thể xuyên thủng. Con thú này sống trong một hang động gần biên giới Mycenae và Nemea, tấn công và giết chết bất kỳ ai dám tới gần. Hercules đã sử dụng cây chùy để đẩy con thú vào lại hang động của nó. Không còn lối thoát, sư tử bị Hercules bóp cổ đến chết.
- Giết con mãng xà Hydra ở Lerne: Nhiệm vụ thứ hai của Hercules là tiêu diệt Lernaean Hydra, một thủy quái lớn canh giữ cổng Địa ngục. Hydra có nhiều đầu và mỗi khi Hercules chặt một đầu, hai cái mới lại mọc lên. Thêm vào đó, đầu giữa của Hydra là bất tử, không thể bị giết bằng vũ khí thông thường. Dưới sự hướng dẫn của nữ thần Athena, cùng sự trợ giúp của Iolaus, cháu trai của mình, Hercules đã dùng thanh kiếm đốt nóng để chặt các đầu của Hydra, ngăn không cho đầu mới mọc lên. Cuối cùng, Hercules đã dùng kiếm của Athena để chặt đầu bất tử của Hydra. Sau khi Hydra bị tiêu diệt, Hercules nhúng những mũi tên của mình vào máu độc của nó để sử dụng về sau.
- Săn con hươu cái ở Cerynaea: Con hươu này có cặp gạc vàng và sống trên núi Cerynaea, thú nuôi của nữ thần Artemis. Hercules phải truy đuổi nó nhiều ngày và cuối cùng bắt được bằng cách bắn phi tiêu vào chân. Nữ thần Artemis rất tức giận, nhưng Hercules đã khéo léo đổ lỗi cho vua Eurystheus, người ra lệnh cho anh ta bắt hươu. Artemis sau đó đã ban cho Hercules một cây gậy 7 màu.
- Bắt sống con lợn rừng ở núi Erymanthus: Trong kỳ công thứ tư, Eurystheus giao cho Hercules nhiệm vụ bắt một con thú nguy hiểm, lợn rừng Erymanthian. Hercules đã đến gặp nhân mã Chiron, người khuyên anh đợi đến mùa đông để lùa con vật vào tuyết sâu. Nghe theo lời khuyên, Hercules đã dễ dàng bắt được lợn rừng và trói lại mang về cho Eurystheus, khiến ông ta vô cùng tức giận vì Hercules lại sống sót.
- Dọn sạch chuồng ngựa của Augeas: Chuồng ngựa này đã ba mươi năm không được dọn dẹp và chứa khoảng 3000 con gia súc. Hercules đã yêu cầu Vua Augeas trả công cho mình và anh hoàn thành nhiệm vụ bằng cách tạo ra một trận lụt lớn, chuyển hướng dòng chảy của hai con sông qua chuồng ngựa. Tuy nhiên, Eurystheus cho rằng nhiệm vụ này không được tính là một Kỳ công và giao cho Hercules bảy nhiệm vụ khác.
- Tiêu diệt đàn chim ác ở hồ Stymphalia: Trong thử thách thứ sáu, Hercules phải đến hồ Stymphalia, nơi những con chim ăn thịt người được gọi là Chim Stymphalian sinh sống. Chúng có mỏ bằng đồng và lông sắc bén như những mũi tên. Mặc dù những con chim này rất được thần chiến tranh Ares tôn sùng nhưng Athena đã đến giúp Hercules bằng cách trao cho anh một chiếc lục lạc bằng đồng do Hephaestus chế tạo. Khi Hercules lắc chiếc lục lạc đã tạo ra âm thanh lớn khiến lũ chim hoảng sợ bay lên. Hercules đã bắn hạ được nhiều con chim và những con còn lại không bao giờ quay trở lại
- Bắt sống con bò mộng ở đảo Crete: Đây là con bò mà Vua Minos đã từ chối hiến tế cho Poseidon và để nó tự do. Con bò này đã phá hoại toàn bộ đảo Crete, gây chết người và phá hủy mùa màng. Nhiệm vụ thứ bảy của Hercules là bắt sống con bò này để hiến tế cho Hera. Vua Minos rất vui mừng vì có thể tống khứ được con bò và yêu cầu Hercules mang đi. Tuy nhiên, Hera không chấp nhận nó như một vật hiến tế. Con bò sau đó được thả ra và lang thang đến Marathon, nơi Theseus đã chạm trán với nó.
- Đoạt đàn ngựa cái của Diomedes: Thử thách thứ tám mà Eurystheus giao cho Hercules là đến Thrace và đánh cắp những con ngựa của Vua Diomedes. Thrace là một vùng đất nguy hiểm và những con ngựa của nhà vua là những con thú ăn thịt người. Eurystheus hy vọng rằng Diomedes hoặc những con ngựa này sẽ giết được Hercules. Theo truyền thuyết, Hercules đã bắt Vua Diomedes cho những con ngựa của mình ăn, khiến chúng không còn ham muốn ăn thịt người. Sau đó, anh dễ dàng kiểm soát chúng và mang về cho Eurystheus.
- Chiếm đoạt chiếc thắt lưng của Hippolyte – Nữ hoàng Amazon: Vua Eurystheus nghe nói về một chiếc thắt lưng tuyệt đẹp thuộc về Hippolyta- Nữ hoàng Amazon. Ông muốn tặng chiếc thắt lưng này cho con gái mình, vì vậy Hercules được giao nhiệm vụ thứ chín là lấy chiếc thắt lưng từ tay nữ hoàng. Ban đầu, nhiệm vụ này khá dễ dàng vì Hippolyta đã đồng ý trao chiếc thắt lưng cho Hercules. Tuy nhiên, do sự can thiệp của Hera, người Amazon lầm tưởng rằng Hercules đang cố bắt cóc nữ hoàng của họ và tấn công anh. Nghĩ rằng mình bị phản bội, Hercules đã giết Hippolyta và mang chiếc thắt lưng về cho Eurystheus.
- Chiếm đoạt đàn bò của Geryon: Thử thách thứ mười của Hercules là lấy đàn gia súc của Geryon, gã khổng lồ có ba thân hình. Đàn gia súc này được bảo vệ bởi Orthrus, con chó hai đầu. Hercules đã dễ dàng giết Orthrus bằng cây gậy của mình. Khi Geryon lao đến để bảo vệ đàn gia súc, Hercules đã dùng mũi tên tẩm độc máu của Hydra bắn vào trán hắn, sau đó mang đàn gia súc về cho Eurystheus.
- Chiếm đoạt những quả táo vàng của Hesperides: Nhiệm vụ thứ mười một mà Eurystheus giao cho Hercules là lấy ba quả táo vàng từ khu vườn của Hesperides, được bảo vệ bởi con rồng Ladon. Hercules đã vượt qua được con rồng và lẻn vào khu vườn. Anh lấy ba quả táo vàng và mang về cho Eurystheus, khiến vua Eurystheus thất vọng vì nghĩ rằng Ladon sẽ giết được Hercules.
- Bắt sống Cerberus, con chó ba đầu của Hades: Nhiệm vụ cuối cùng và nguy hiểm nhất của Hercules là mang Cerberus, con chó ba đầu bảo vệ cổng Thế giới ngầm, trở về cho Eurystheus. Đây là kỳ công nguy hiểm nhất vì Cerberus là một con quái vật cực kỳ đáng sợ và việc bắt nó chắc chắn sẽ khiến Hades, thần của Thế giới ngầm, tức giận. Dù vậy, Hercules đã xin phép Hades trước khi bắt Cerberus bằng tay không. Khi trở về, Eurystheus vì đã quá mệt mỏi với các thất bại liên tiếp của mình nên đã yêu cầu Hercules đưa Cerberus trở lại Thế giới ngầm và hứa sẽ kết thúc chuỗi nhiệm vụ.
Jason và bộ lông cừu vàng
Câu chuyện về Jason và bộ lông cừu vàng (Bộ lông cừu của Chrysomallos) là một trong những huyền thoại nổi tiếng của Hy Lạp cổ đại. Jason nhận nhiệm vụ tìm kiếm bộ lông cừu vàng thần kỳ để đòi lại ngai vàng từ tay vua Pelias, người đã chiếm đoạt nó một cách bất công.
Để hoàn thành nhiệm vụ này, Jason đã tập hợp một nhóm anh hùng, được gọi là Argonauts và cùng nhau lên tàu Argo bắt đầu cuộc hành trình đầy gian nan. Trên đường đi, họ đối mặt với nhiều thử thách, từ những cơn bão dữ dội trên biển đến việc chiến đấu với các sinh vật huyền bí như Harpies và Talos. Một trong những thử thách lớn nhất là lấy được bộ lông cừu từ vùng đất Colchis, nơi được bảo vệ bởi một con rồng không bao giờ ngủ.
Jason nhận được sự giúp đỡ từ Medea – Một phù thủy quyền năng, người đã yêu anh và quyết định phản bội cha mình để giúp Jason hoàn thành nhiệm vụ. Sự thông minh và dũng cảm của Jason, cùng với sự hỗ trợ của Medea và các Argonauts, cuối cùng đã giúp anh chiến thắng con rồng và lấy được bộ lông cừu vàng.
Tuy nhiên, câu chuyện chưa kết thúc ở đó. Khi trở về, Jason phải đối mặt với sự phản bội của vua Pelias và những thử thách mới. Cuộc sống của Jason sau đó cũng gặp nhiều biến cố khi mối quan hệ với Medea trở nên căng thẳng và bi kịch.
Chiến công giết Medusa của Theseus
Medusa là một trong ba chị em quỷ Gorgon. Medusa cùng với hai chị em của mình là Stheno và Euryale được biết đến như những sinh vật đáng sợ, nhưng chỉ riêng Medusa có khả năng sống và chết như con người trong khi hai chị em còn lại là bất tử.
Theo truyền thuyết, Medusa từng là một nữ tu xinh đẹp, được nhiều tín đồ ngợi ca tại đền thờ Athena. Những lời khen ngợi này đã vô tình so sánh Medusa với Athena, khiến nữ thần nổi giận và ghen tỵ. Athena đã quyết định trừng phạt Medusa để cô phải gánh chịu nỗi nhục gấp bội.
Một ngày nọ, Athena sai Medusa đến bờ sông lấy nước. Thần biển Poseidon bị mê hoặc bởi vẻ đẹp của Medusa và đuổi theo nàng. Dù Medusa đã trốn vào đền thờ của Athena để cầu cứu, nữ thần vẫn thờ ơ, để mặc cho Medusa bị Poseidon cưỡng bức.
Sau sự việc này, Athena không trừng phạt Poseidon mà lại giáng tai họa lên Medusa. Bà biến tóc của Medusa thành rắn và nguyền rủa cô rằng bất cứ ai nhìn vào mắt Medusa đều bị hóa đá ngay lập tức.
Vì hình phạt này, Medusa trở thành một nữ quỷ đáng sợ, mang hận thù và chuyên đi hại đàn ông, nhưng không bao giờ làm hại phụ nữ. Mặc dù Athena loan tin về sự xuất hiện của quái vật người đầu rắn, mục đích thực sự của nữ thần là khiến Medusa sống trong cô đơn và hối hận suốt đời.
Trong cuộc phiêu lưu của mình, Perseus – Con trai thần Zeus đã được các vị thần trợ giúp để tiêu diệt Medusa. Anh nhận được tấm khiên của Athena, đôi dép có cánh của Hermes, một thanh kiếm từ Hephaestus và khả năng tàng hình của Hades.
Perseus đã dùng tấm khiên phản chiếu để giết Medusa, vì nàng là Gorgon duy nhất không bất tử. Sau khi chiến thắng, Perseus đưa đầu Medusa cho Athena và nữ thần đã gắn nó lên tấm khiên của mình.
Một thông tin được tiết lộ rằng Medusa đang mang trong mình dòng máu của Poseidon khi bị giết. Dù hành động của Athena có vẻ tàn nhẫn, nhưng Medusa đã trở thành mối đe dọa cần được trừng trị.
Gót chân Achilles
“Gót chân Achilles” (còn được nhắc đến trong nhiều tài liệu là gót chân A-sin[1]) là một câu ngạn ngữ nổi tiếng nói về điểm yếu của mỗi con người. Achilles (A-sin) là con trai của chiến binh Peleus và Thetis – nữ thần biển cả. Chàng sở hữu một sức mạnh phi thường do là một á thần nhưng không thể bất tử như người mẹ của mình.
Khi mới hạ sinh, nữ thần Thetis nhận được một lời tiên tri rằng con trai của bà sẽ qua đời trong một trận chiến, nên bà đã cầm gót chân nhúng thân thể Achilles vào nước Styx – con sông của sự bất tử vĩnh hằng.
Kể từ đó, Achilles vừa có sức mạnh thần thánh bất khả chiến bại vừa có thân thể mình đồng da sắt có thể miễn dịch mọi đao kiếm trên đời – ngoại trừ một điểm yếu duy nhất là gót chân, nơi không được nhúng vào nước thần và vẫn còn là da thịt phàm nhân. Cuối cùng, trong Chiến tranh thành Troia, Achilles chết vì bị mũi tên của Paris (có thể là tên độc) bắn trúng gót chân dưới sự giúp đỡ của thần Apollo.
Trong một số phiên bản khác của ““Gót chân Achilles” thì Achilles được mẹ tắm bằng rượu thần thay vì nước Styx. Sau đó bà quay Achilles trên bếp lửa để hoàn thành nghi lễ. Tuy nhiên, Peleus – cha của Achilles đã tưởng nhầm vợ mình muốn hại con mình nên đã giật lấy Achilles khiến nghi lễ chưa hoàn thành và Achilles không những gãy chân mà còn có nhược điểm ở gót chân. Sau này thầy của Achilles là Chiron đã thay xương báo vào chân cậu khiến Achilles trở thành anh hùng nhanh nhất Hy Lạp.
Con ngựa gỗ thành Troy
Hoàng tử Paris lợi dụng thời điểm vua Agamemnon vắng nhà đã dẫn quân đến bắt cóc nàng Helen, vợ của vua. Khi trở về và phát hiện vợ mình bị bắt, vua Agamemnon giận dữ và quyết định kéo quân đi đánh thành Troy, nơi hoàng tử Paris trị vì để giải cứu Helen. Đây chính là khởi đầu của cuộc chiến tranh thành Troy huyền thoại.
Cuộc chiến diễn ra ác liệt và kéo dài suốt 10 năm nhưng quân đội của vua Agamemnon vẫn không thể phá vỡ cổng thành Troy. Trong tình thế bế tắc, họ đã nảy ra một kế sách táo bạo: Tạo ra một con ngựa gỗ khổng lồ và giả vờ rằng đó là món quà của thần linh dành cho quân đội thành Troy. Các binh lính của họ ẩn náu bên trong con ngựa để thâm nhập vào thành.
Để đánh lừa quân đội thành Troy, họ lan truyền rằng con ngựa gỗ là báu vật từ thần linh ban tặng cho Paris và quân sĩ của mình. Trong thành, có hai cha con quân sư nhận ra mưu đồ này và cố gắng cảnh báo mọi người. Tuy nhiên, thần chiến tranh Ares đã can thiệp, cho một con rắn độc tấn công và giết chết hai cha con quân sư. Quân đội Agamemnon lợi dụng tình thế để tung tin rằng việc hai cha con không tin vào món quà của thần linh đã dẫn đến sự trừng phạt của thần.
Người dân thành Troy vì thế đã tin vào câu chuyện và mở cổng để đón con ngựa gỗ vào thành. Đến nửa đêm, quân lính của vua Agamemnon từ trong ngựa gỗ thoát ra, phá hủy thành và mở cổng cho quân đội xâm nhập, khiến thành Troy bị thất thủ trong sự ngỡ ngàng và bất lực.
Chiếc hộp Pandora
Trong thần thoại Hy Lạp, Pandora được coi là người phụ nữ đầu tiên của loài người. Nàng được tạo ra từ đất sét, được miêu tả với vẻ đẹp tuyệt trần, giọng nói trong trẻo như chim hót và sức sống mãnh liệt như hơi thở từ lò rèn. Thân hình nàng mềm mại như sóng biển và uyển chuyển như dây leo; sáng rực như ánh trăng và long lanh như sương mai.
Câu chuyện bắt đầu sau cuộc chiến giữa các Titan và các vị thần Olympian, có hai Titan là Prometheus và Epimetheus không bị giam cầm dưới Tartarus vì không tham gia chiến đấu. Zeus giao cho hai Titan nhiệm vụ tạo ra con người và các sinh vật sống khác.
Prometheus tạo hình muôn loài từ đất sét và thần Athena thổi sự sống vào chúng. Epimetheus có nhiệm vụ ban tặng các khả năng đặc biệt như sự nhanh nhẹn, tốc độ, sức mạnh và đôi cánh cho các sinh vật.
Đến khi Prometheus tạo ra con người thì Epimetheus đã trao hết các khả năng tốt đẹp cho các loài khác, khiến loài người không còn gì đặc biệt. Prometheus vì yêu quý con người đã tạo hình họ đứng thẳng như các vị thần và lén đánh cắp ngọn lửa thiêng từ đỉnh Olympus, mang xuống cho loài người. Nhờ lửa của Prometheus, loài người không còn sợ bóng tối và thú dữ, dần phát triển mạnh mẽ.
Khi phát hiện ra, thần Zeus vô cùng tức giận và quyết định trừng phạt Prometheus cùng loài người. Zeus xích Prometheus vào ngọn núi Caucasian và ngày ngày cho chim khổng lồ đến khoét gan ông. Về sau, anh hùng Heracles đã giải thoát cho Prometheus bằng cách giết chết con chim và chặt đứt xích.
Đối với loài người, Zeus ra lệnh cho thần Thợ rèn Hephaestus tạo ra một người phụ nữ tên Pandora. Hephaestus kêu gọi các vị thần khác ban tặng cho cô những món quà đặc biệt. Athena và Kharitas cho cô váy lấp lánh và vòng vàng, Aphrodite ban vẻ đẹp và giọng nói quyến rũ, Hermes ban cho sự thông minh và tinh ranh. Pandora trở thành “được ban tặng bởi các vị thần.”
Zeus sau đó gả Pandora cho Epimetheus và họ sống cùng loài người. Lúc này, loài người chỉ gồm đàn ông, sống vui vẻ và vô tư. Pandora là người phụ nữ đầu tiên đến với thế giới loài người.
Zeus tặng Pandora một chiếc hộp, nhưng đó là sự trừng phạt ngầm. Dù Prometheus đã cảnh báo Epimetheus không nhận quà của Zeus, Epimetheus vẫn giữ lại vì si mê Pandora. Pandora không cưỡng lại được sự tò mò và mở nắp hộp, khiến mọi điều xấu xa thoát ra. Từ đó, loài người mang những đức tính xấu như tham lam, đố kỵ và giả dối.
Khi Epimetheus trở về và thấy Pandora, chàng bàng hoàng và sửng sốt. Họ đổ lỗi và cãi vã nhau. Bỗng nhiên, từ đáy hộp phát ra âm thanh yếu ớt cầu xin được thả ra. Epimetheus đồng ý và Hy Vọng bay ra. Một vị thần tốt bụng đã giấu Hy Vọng dưới đáy hộp để cứu giúp loài người. Nhờ có Hy Vọng, loài người vượt qua mọi thử thách và khó khăn trong cuộc đời..
Bài học: Câu chuyện này nhắc nhở con người về sự tò mò và hậu quả của việc không tuân theo mệnh lệnh. Tuy nhiên, truyền thuyết cũng mang đến thông điệp về sự tồn tại của hy vọng ngay cả trong những hoàn cảnh tồi tệ nhất.
Ngọn lửa Prometheus
Prometheus là con của thần Titan Iapetus và nữ thần Clymene. Anh em của ông gồm có Atlas, Menoetius và Epimetheus. Prometheus được biết đến là người đã tạo ra loài người từ đất sét, dù một số nhà thơ như Plato cho rằng việc này là công của nhiều vị thần khác. Tuy nhiên, Prometheus được giao nhiệm vụ dạy dỗ họ.
Vì yêu thích những tác phẩm của mình, Prometheus đã truyền dạy loài người nhiều kiến thức từ thiên văn học, khoa học đến nông nghiệp và chăn nuôi. Ông cũng gom góp tất cả những điều xấu xa, bệnh tật và những thứ làm con người khổ sở vào một chiếc hộp, nhằm giúp loài người sống vui vẻ, không lo nghĩ. Sau đó, ông giao chiếc hộp này cho em trai Epimetheus giữ.
Zeus rất khó chịu khi thấy Prometheus dành nhiều tâm huyết chăm sóc loài người. Ông vua của các vị thần cho rằng loài người cần phải cúng tế cho thần thánh vì họ là những đấng sáng tạo ra con người. Tuy nhiên, Prometheus với bản tính cứng đầu đã bày cho con người một mẹo nhỏ: Chuẩn bị hai thau đồ cúng, một thau đựng bao tử bò với những miếng thịt ngon lành bên trong, thau kia chỉ đựng xương khô phủ mỡ béo. Khi Zeus chọn phần cúng có vẻ hấp dẫn, thì loài người sẽ được giữ phần tốt hơn.
Zeus tức giận khi nhận ra mình bị lừa và quyết định thu hồi lửa từ loài người, khiến họ rơi vào cảnh khốn khổ. Prometheus lại lén lấy lửa từ Olympus và mang xuống cho con người, khiến Zeus nổi giận. Ông ra lệnh cho Hephaestus rèn gông cùm và trói Prometheus trên một ngọn núi, mỗi ngày sai đại bàng đến moi gan Prometheus. Vì Prometheus là thần bất tử, gan ông tự mọc lại mỗi ngày, dẫn đến chuỗi tra tấn kéo dài vô tận.
Prometheus có khả năng tiên tri, đã dự đoán rằng một trong những đứa con của Zeus sẽ mạnh hơn và lật đổ ông. Điều này khiến Zeus lo sợ và ra lệnh cho Hermes tra khảo, nhưng Prometheus từ chối tiết lộ.
Để giải thoát Prometheus, Zeus yêu cầu Hercules bắn chết con đại bàng và giải cứu Prometheus. Dù hành động này do Zeus bí mật chỉ đạo, các vị thần khác vẫn nhắm mắt làm ngơ, tin rằng Hercules sẽ phải trả giá. Cuối cùng, Prometheus tiết lộ rằng con của Metis sẽ mạnh hơn Zeus. Để tránh nguy cơ, Zeus nuốt chửng Metis và từ đó, Athena ra đời từ trán của Zeus.
Bài học: Truyền thuyết này dạy về lòng dũng cảm, sự hy sinh và ý chí kiên cường của con người. Bên cạnh đó, câu chuyện cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của tri thức và sự phát triển, bất chấp những khó khăn và trừng phạt.
Truyền thuyết về Icarus và đôi cánh
Kiến trúc sư tài ba Daedalus đã giúp người anh hùng Theseus đánh bại quái vật Minotaur và thoát khỏi mê cung Labyrinth, khiến vua Minos nổi giận. Để trừng phạt, vua Minos đã giam cầm Daedalus và con trai ông là Icarus vào mê cung, nơi được cho là không thể tìm được lối ra.
Daedalus với tài năng của một nhà phát minh thiên tài đã nghĩ ra một cách để thoát thân. Ông sử dụng sáp ong và lông chim thu lượm được trong mê cung để chế tạo hai đôi cánh, một cho mình và một cho Icarus. Khi hoàn tất, Daedalus và con đã bay lên cao và thoát khỏi mê cung Labyrinth.
Trước khi bay, Daedalus dặn dò Icarus: “Con trai, nhớ rằng phát minh này chỉ để giúp chúng ta rời khỏi đây. Đừng để sự kiêu ngạo làm mờ lý trí, vì các vị thần luôn dõi theo. Nếu con bay quá cao, mặt trời sẽ làm chảy sáp ong, gây nguy hiểm cho con.” Icarus đồng ý, nhưng sau khi thoát khỏi mê cung, cậu cảm thấy phấn khích và quên mất lời cha dặn. Cậu bắt đầu kiêu ngạo, tự đắc vì cảm giác chinh phục bầu trời và nghĩ đến việc bay cao hơn nữa.
Icarus không để ý đến tiếng gọi lo lắng của Daedalus từ bên dưới. Cậu tiếp tục bay lên cao và cuối cùng, ánh mặt trời làm tan chảy sáp ong trên đôi cánh của mình. Khi nhận ra điều đó, Icarus hoảng sợ nhưng đã quá muộn. Đôi cánh tan rã, và cậu rơi thẳng xuống biển sâu. Dù rất đau buồn và tiếc nuối, Daedalus không còn cách nào khác ngoài việc tiếp tục cuộc hành trình của mình.
Bài học: Câu chuyện này cảnh báo về sự kiêu ngạo và thiếu thận trọng. Truyền thuyết nhắc nhở con người phải biết giới hạn của mình và cẩn trọng trong hành động.
Câu chuyện tình yêu giữa thần tình yêu Cupid và người phàm Psyche
Câu chuyện tình yêu giữa Cupid và Psyche là một trong những truyền thuyết lãng mạn nhất của thần thoại Hy Lạp. Psyche là một cô gái tuyệt đẹp đến nỗi khiến nữ thần Aphrodite ghen tị. Aphrodite sai con trai mình là Cupid bắn một mũi tên làm cho Psyche yêu một người xấu xí, nhưng chính Cupid lại rơi vào lưới tình của cô.
Cupid mang Psyche về sống cùng mình trong một lâu đài, nhưng không cho cô nhìn thấy mặt mình. Psyche sống hạnh phúc nhưng rồi bị sự tò mò thúc đẩy đã nhìn trộm Cupid trong khi anh đang ngủ, làm cho một giọt dầu đèn rơi xuống và đánh thức anh. Cupid thất vọng vì Psyche đã không tuân thủ lời hứa nên bỏ đi.
Trái tim tan nát, Psyche bắt đầu một hành trình gian nan để tìm lại Cupid. Cô phải vượt qua nhiều thử thách khắc nghiệt do Aphrodite đặt ra.
Sau cùng, với sự giúp đỡ của các vị thần khác và chính sự kiên trì và lòng dũng cảm của mình, Psyche cuối cùng cũng được thần Zeus ban cho bất tử để có thể đoàn tụ với Cupid. Câu chuyện kết thúc với đám cưới trên thiên đường giữa Cupid và Psyche, một minh chứng cho tình yêu vượt qua mọi trở ngại, kể cả sự phản đối của các vị thần.
Cuộc phiêu lưu xuống địa ngục để cứu vợ của Orpheus
Orpheus là một nhạc sĩ và thi sĩ tài ba trong thần thoại Hy Lạp. Anh đã yêu và kết hôn với Eurydice, một người phụ nữ đẹp tuyệt trần. Trong một lần đi dạo, Eurydice bị một con rắn cắn và qua đời, khiến Orpheus vô cùng đau buồn.
Không chịu đựng được nỗi đau mất mát, Orpheus quyết định xuống Hades – vương quốc của người chết, để cầu xin các thần linh cho phép anh đưa Eurydice trở lại thế gian. Nhờ khả năng chơi đàn lyre của mình, Orpheus đã lay động trái tim của Hades và Persephone, người trị vì cùng Hades dưới âm phủ. Họ đồng ý cho phép Eurydice trở lại thế gian với điều kiện Orpheus không được quay lại nhìn cô cho đến khi cả hai cùng vượt qua cửa ải của thế giới người sống.
Orpheus dẫn đường và Eurydice đi theo sau anh. Khi gần đến lối ra, trong một phút nghi ngờ, Orpheus đã quay lại nhìn vợ, chỉ để thấy rằng Eurydice vẫn còn ở phía sau ranh giới của thế giới người chết. Vì đã vi phạm điều kiện, Eurydice bị kéo trở lại âm phủ mãi mãi.
Orpheus trở về thế gian một mình, sống trong u buồn và cô đơn cho đến khi cuộc đời anh kết thúc. Câu chuyện của Orpheus và Eurydice là một bi kịch về tình yêu sâu sắc nhưng cũng là một lời nhắc nhở về sự tin tưởng và đức tin.
Câu chuyện về Pygmalion và Galatea
Pygmalion là một nghệ nhân điêu khắc tài ba trong thần thoại Hy Lạp, sống trên đảo Cyprus. Anh đã tự mình chế tác ra một bức tượng người phụ nữ bằng đá cẩm thạch mà không có ai sánh bằng về vẻ đẹp.
Pygmalion đã yêu bức tượng của mình đến nỗi không thể yêu bất kỳ người phụ nữ nào khác. Anh đặt tên cho bức tượng là Galatea và thường xuyên tặng quà, ăn mặc cho bức tượng như thể nó là một người phụ nữ thực sự.
Trong ngày lễ tôn vinh nữ thần Aphrodite, Pygmalion đã cầu nguyện với nữ thần để tìm kiếm một người vợ giống hệt bức tượng của mình, vì anh biết rằng không có người phụ nữ nào thực sự có thể sánh bằng với Galatea. Thương xót trước tình yêu chân thành của Pygmalion, Aphrodite đã ban phước lành cho bức tượng, biến nó thành một người phụ nữ thực sự.
Khi Pygmalion trở về nhà và hôn bức tượng, anh phát hiện ra rằng Galatea đã trở thành sống động. Hai người sau đó đã kết hôn và có một đời sống hạnh phúc cùng nhau. Câu chuyện của Pygmalion và Galatea minh hoạ cho sức mạnh của tình yêu và niềm tin, cũng như khả năng nghệ thuật có thể đem lại sự sống.
Sự ảnh hưởng của thần thoại Hy Lạp đối với văn học
Thần thoại Hy Lạp là nền tảng cho nghệ thuật và văn hóa Hy Lạp cổ đại, nguồn cảm hứng bất tận cho văn học toàn cầu qua nhiều thế kỷ. Các tác phẩm sử thi kinh điển như “Iliad” và “Odyssey” của Homer đã đặt nền móng cho thể loại sử thi, khắc họa cuộc đời và những cuộc phiêu lưu của các anh hùng như Achilles và Odysseus.
Các tác phẩm sử thi kinh điển như “Iliad” và “Odyssey” của Homer đã đặt nền móng cho thể loại sử thi, khắc họa cuộc đời và những cuộc phiêu lưu của các anh hùng như Achilles và Odysseus. Qua mọi thời đại, thần thoại Hy Lạp tiếp tục là nguồn cảm hứng không ngừng cho các nhà văn khám phá các chủ đề sâu sắc về con người và xã hội.
Các vị thần Hy Lạp
Sau khi đánh bại các Titan, một hệ thống mới của các thần được xác lập. Các vị thần chính của Hy Lạp còn được gọi là các thần Olympia, cư trú trên đỉnh Olympus dưới sự quản lý của Zeus. Có tổng cộng 12 vị thần, bao gồm:
- Zeus: Vua của các vị thần, thần sấm sét và bầu trời.
- Hera: Nữ thần hôn nhân và gia đình
- Poseidon: Thần biển
- Hades: Vị thần địa ngục
- Aphrodite: Nữ thần của tình yêu và sắc đẹp
- Ares: Thần chiến tranh
- Hephaistos: Thần của lửa
- Hermes: Thần bảo hộ kẻ trộm, người du lịch
- Apollo: Thần của ánh sáng, nghệ thuật
- Artemis: Nữ thần săn bắn
- Athena: Nữ thần của sự thông thái
- Hestia – Nữ thần của bếp lửa gia đình và sức khỏe
Mỗi vị thần có phả hệ riêng, thẩm quyền đặc biệt cùng với cá tính độc nhất. Các vị thần Hy Lạp được nhắc đến trong thơ ca, lời cầu nguyện hay lễ tế với những tên gọi và tính ngữ đặc biệt. Tuy nhiên, các khu vực và ngôi làng riêng biệt có tín ngưỡng riêng cho các vị thần nhỏ hơn. Nhiều thành phố tổ chức các lễ tế đặc biệt cho các vị thần nổi tiếng, gắn liền với các huyền thoại địa phương.
Qua hành trình dài khám phá thần thoại Hy Lạp, chúng ta không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những truyền thuyết hấp dẫn mà còn học hỏi được những bài học quý giá. Hiện nay, Hy Lạp đang thu hút nhiều người đến định cư bởi yêu cầu khá đơn giản, mang đến nhiều lợi ích cho nhà đầu tư. Nếu quý khách hàng có mong muốn được tư vấn chi tiết hơn về Chương trình đầu tư định cư Hy Lạp, hãy liên hệ ngay với Harvey Law Group qua số hotline sau:
- Thành phố Hồ Chí Minh: +84 28 3910 7055 hoặc +84 28 3910 7056
- Đà Nẵng: +84 236 357 4188
- Hà Nội: +84 24 3266 8563
