Trung Quốc nỗ lực ngăn chặn tình trạng “chảy máu vốn”, gây khó khăn cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư định cư nước ngoài cũng như trong nước về các vấn đề của nước này.
Xu hướng trồi sụt của thị trường chứng khoán cũng như sự bất ổn định của nền kinh tế dẫn đến việc các nhà đầu tư vội vàng rút tiền ra khỏi Trung Quốc. Trong vòng 01 năm trở lại đây, Bắc Kinh đã chứng kiến gần 1,000 tỷ USD bị chuyển ra thị trường nước ngoài – điều trước đây chưa từng xảy ra.
Trong nỗ lực ngăn chặn dòng vốn trong nước chảy ra nước ngoài, Trung Quốc đã tiến hành kiểm soát chặt chẽ các giao dịch ngoại tệ, gây ra nhiều khó khăn cho các công ty thương mại sử dụng ngoại tệ để kinh doanh.
Cơ quan điều chỉnh ngoại hối của Trung Quốc trong những tháng gần đây đã triển khai một hệ thống mới nhằm giám sát việc mua hàng của các quỹ nước ngoài.
Đồng thời, chính quyền Trung Quốc cũng yêu cầu các ngân hàng giảm thiểu số lượng giao dịch ngoại tệ.
Ông Jean Francois Harvey – Giám đốc điều hành của Harvey Law Group
“Đang có một sự kiểm soát chặt chẽ trên dòng tiền vốn chảy ra khỏi Trung Quốc. Ngay cả các giao dịch kinh doanh bình thường cũng liên tục bị trì hoãn.” ông Jean Francois Harvey, giám đốc điều hành toàn cầu của công ty luật Hồng Kông Harvey Law Group chuyên làm thủ tục đầu tư định cư cho biết.
Thời gian gần đây, nhiều khách hàng của ông đang gặp khó khăn chuyển tiền ra khỏi Trung Quốc để mua sắm thiết bị và đầu tư. Ông Harvey cho biết: một khách hàng Trung Quốc của ông đang gặp khó khăn thanh toán 15 triệu đô cho một công ty Hồng Kông trong hai năm qua đã mua thiết bị cho nhà máy ở Nam Mỹ của họ.
“Không có dấu hiệu nào cho thấy tiền sẽ được chuyển,” ông nói, “nguồn tin từ các khách hàng của chúng tôi cho biết đây là do những hạn chế về chuyển tiền của chính sách điều chỉnh ngoại hối mới.”
Các nhà kinh tế nhận xét sự kiểm soát dòng vốn chặt chẽ là lý do khiến dự trữ ngoại hối của Trung Quốc chỉ giảm 28,6 tỷ đô trong tháng hai, ít hơn một phần ba của hai tháng trước đó.
Tình trạng “chảy máu” vốn làm mất ổn định đồng nhân dận tệ cũng như làm nền kinh tế Trung Quốc trở nên khó dự đoán hơn. Chính phủ Trung Quốc đã cảnh báo về việc nới lỏng chính sách tiền tệ để kích thích tăng trưởng có thể làm suy yếu thêm đồng nhân dân tệ và khiến tình trạng “chảy máu” vốn thêm trầm trọng.
Theo báo cáo tháng 1 của Goldman Sachs, ước tính khoảng 550 tỷ đô trong dòng vốn chảy khỏi Trung Quốc vào nửa cuối 2015, khoảng 60% là từ người dân Trung Quốc và các công ty thực hiện giao dịch bằng ngoại tệ, khoảng 30% còn lại đến từ các khoản nợ được trả bằng ngoại tệ từ các công ty Trung Quốc.
Giám đốc công ty phát triển bất động sản Bắc Kinh Soho, bà Zhang Xin cho biết công ty Soho đã quyết định trả các món nợ ngoại tệ trước vì “tất cả doanh thu của chúng tôi được tính bằng nhân dân tệ, do đó, đồng nhân dân tệ mất giá sẽ là một rủi ro ngoại hối lớn cho chúng tôi.” Bà Zhang cho biết khoản nợ ngoại tệ hiện chỉ chiếm 16%, do đó, “chúng tôi không cần phải lo lắng về rủi ro ngoại hối nữa.”
Các nhà quản lý Trung Quốc bắt đầu siết chặt chính sách kiểm soát nguồn vốn từ mùa hè năm ngoái sau khi chứng kiến sự bất ổn của thị trường cũng như những dấu hiệu của sự suy giảm kinh tế. Cục Quản lý nhà nước về ngoại hối (SAFE) vào tháng chín năm ngoái đã đặt giới hạn số tiền người dùng thẻ Trung Quốc có thể rút khỏi các máy ATM ở nước ngoài.
Vào tháng Giêng, SAFE đã ban hành một hệ thống mới để giám sát việc mua ngoại tệ cá nhân. SAFE cũng yêu cầu các ngân hàng ngừng quảng bá các dịch vụ sử dụng ngoại tệ. Thậm chí, SAFE còn yêu cầu các ngân hàng phải kiểm tra chặt chẽ mục đích và tính xác thực của các giao dịch, yêu cầu ngân hàng phải “có biện pháp kiểm soát” số lượng ngoại tệ mà khách hàng đã mua, các giám đốc điều hành ngân hàng cho biết.
Nhiều ngân hàng đã yêu cầu khách hàng đưa ra báo cáo bằng văn bản về mục đích các giao dịch của họ hoặc làm chậm trễ việc chuyển tiền đến hơn một tuần. Trong tháng Giêng, một nhà sản xuất hóa chất châu Âu lớn có trụ sở ở Thượng Hải nhận thấy việc thanh toán ở nước ngoài bằng đô la Mỹ mất nhiều thời gian hơn bình thường do quy tắc kiểm soát vốn mới của Trung Quốc. Chính sách này yêu cầu các công ty phải được phê duyệt trước khi được phép chuyển từ nhân dân tệ sang ngoại tệ. Thời gian để thanh toán khoản phí 610,000 đô giấy phép công nghệ hàng năm của công ty này thường chỉ mất 20 ngày. Tuy nhiên, do chính sách điều chỉnh ngoại hối mới đòi hỏi các tài liệu hướng dẫn thêm về mục đích cũng như chi tiết sản phẩm và công nghệ liên quan, khiến quá trình thanh toán mất thêm nhiều thời gian và có khả năng khiến công ty không thể đáp ứng thời hạn thanh toán của mình.
Theo WSJ